Expertises Secteurs

Share

25.03.2020

Q&A Coronavirus: Sociale en arbeidsrechtelijke maatregelen

1. Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht

Naar aanleiding van het grote aantal aanvragen van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ten gevolge van de coronacrisis, zijn de procedures voor het invoeren van tijdelijke werkloosheid sterk vereenvoudigd, zowel voor de werkgevers als voor de werknemers.

Op 20 maart 2020 heeft de overheid beslist dat alle tijdelijke werkloosheid ingevolge het coronavirus kan beschouwd worden als een tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.

Deze procedure is aldus van toepassing op werkgevers die als gevolg van het coronavirus geconfronteerd worden met een verplichte sluiting opgelegd door de overheid; werkgevers die geconfronteerd worden met een gedeeltelijke sluiting of die nog beperkte diensten kunnen aanbieden; werkgevers die getroffen worden door een tijdelijk gebrek aan werk als gevolg van het coronavirus (bijvoorbeeld door een daling van de productie, omzet/bestellingen of cliënteel) en ten slotte ook op werknemers die verplicht in België in quarantaine worden geplaatst en werknemers die vastzitten in het buitenland en die niet kunnen terugkeren naar België omwille van een vliegverbod of een quarantainemaatregel.

1.1 Voor wie kan het gelden?

Deze maatregel kan worden ingevoerd voor:

  • zowel arbeiders als bedienden (van de privésector, de publieke sector en de non-profitsector);
  • uitzendkrachten tijdens de duur van de uitzendarbeidsovereenkomst (eventueel hernieuwbaar);
  • personeel dat werkt in onderwijsinstellingen;
  • leerlingen die een alternerende opleiding volgen;
  • alle werkgevers die hun werknemers vanaf 13 maart 2020 tijdelijk niet kunnen tewerkstellen tijdens de volledige duur van de federale regeringsmaatregelen getroffen ingevolge het coronavirus

Statutaire ambtenaren, studenten en zelfstandigen in hoofdberoep hebben geen recht op tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.

1.2 Hoe aanvragen?

Gelet op het grote aantal aanvragen van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ten gevolge van de coronacrisis, zijn de procedures voor het invoeren van het stelsel sterk vereenvoudigd.

Zo moet de werkgever geen mededelingen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht meer versturen naar het bevoegde werkloosheidsbureau van de RVA.

Deze werkwijze geldt ongeacht de werkgever voor de periode vanaf 13 maart 2020 al een mededeling tijdelijke werkloosheid wegens overmacht had verstuurd en geldt ook indien hij een mededeling tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken had verstuurd. De werkgever die aanvankelijk een mededeling tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken had verstuurd, kan op die manier zonder verdere formaliteiten overstappen naar de regeling van tijdelijke werkloosheid wegens overmacht, ook indien er nog door bepaalde werknemers of op bepaalde dagen kan worden gewerkt.

De werknemer kan voor de indiending van zijn uitkeringsaanvraag bij zijn uitbetalingsinstelling gebruik maken van een vereenvoudigd formulier C3.2. De werknemer die tijdelijk werkloos wegens overmacht wordt gesteld, wordt zonder toelaatbaarheidsvoorwaarden toegelaten tot het recht op werkloosheidsuitkeringen.

1.3 Wat betekent dit concreet voor de werknemers?

De werknemer zal een werkloosheidsuitkering ontvangen gelijk aan 70% van zijn gemiddeld loon dat geplafonneerd wordt op 2.754,67 EUR per maand. Op deze uitkering zal een bedrijfsvoorheffing worden ingehouden van 26,75%. Er zijn geen sociale zekerheidsbijdragen verschuldigd. Hiernaast zal de RVA ook zelf per werkloosheidsdag 5,63 EUR per werknemer bijbetalen. Op deze aanvullende vergoeding is tevens een bedrijfsvoorheffing verschuldigd van 26,75%, maar geen sociale zekerheidsbijdragen.

1.4 Hoelang duurt deze maatregel?

De overmacht kan retroactief toegepast worden vanaf 13 maart 2020. Voorlopig geldt deze maatregel tot 5 april 2020, maar deze periode kan verlengd worden tot uiterlijk 30 juni 2020 indien de maatregelen door de regering worden verlengd of versterkt.

Voor meer informatie in verband met de te volgen procedures voor het verkrijgen van tijdelijke werkloosheidsuitkeringen, verwijzen wij u naar de website van de RVA.

2. Steunmaatregelen van de overheid

2.1 Maatregelen inzake fiscale schulden en BTW

De federale regering heeft bijkomende maatregelen genomen om extra financiële ademruimte te creëren voor de bedrijven en ondernemers. Deze maatregelen gelden voor alle natuurlijke- en rechtspersonen in het bezit van een ondernemingsnummer (KBO), ongeacht hun activiteitensector, die daadwerkelijk hinder ondervinden ingevolge de verspreiding van het coronavirus en dit ook kunnen aantonen.

Zo kan meer bepaald een uitstel verkregen worden voor het indienen van de aangiften in de vennootschapsbelasting, de rechtspersonenbelasting en de belasting niet-inwoners vennootschappen. Deze bijkomende termijn geldt alleen voor de aangiften met uiterste indieningsdatum van 16 maart tot en met 30 april 2020.

Verder kan een uitstel verkregen worden voor het indienen van de btw-aangiften, voor de intracommunautaire opgaven en voor de jaarlijkse klantenlisting.

Er wordt tevens een automatisch uitstel van betaling van twee maanden toegekend voor de btw en bedrijfsvoorheffing zonder boetes of nalatigheidsinteresten te moeten betalen.

Voor de betaling van zowel de personenbelasting als de vennootschapsbelasting, de belasting van niet-inwoners en de rechtspersonenbelasting zal automatisch, bovenop de normale betaaltermijn en zonder aanrekening van nalatigheidsinteresten, een extra termijn van 2 maanden worden toegekend.

De aangifte dient tegen uiterlijk 30 juni 2020 ingediend te worden.

Meer informatie hierover vindt u op de website van FOD Financiën.

2.2 Maatregelen inzake sociale bijdragen voor werkgevers

Aan werkgevers wordt een uitstel van betaling van sociale bijdragen voor het eerste en tweede kwartaal van 2020 toegekend tot 15 december 2020.

De sectoren van de horeca, de recreatie, cultuur, feestelijkheden en sport en alle ondernemingen die getroffen worden door een verplichte sluiting, zullen dit uitstel automatisch verkrijgen.

Ondernemingen die gesloten zijn omdat ze in de onmogelijkheid verkeren om de sanitaire maatregelen na te leven, zullen een uitstel kunnen verkrijgen op basis van een verklaring op eer.

Meer informatie vindt u op de website van de RSZ.

2.3 Maatregelen inzake sociale bijdragen voor zelfstandigen

Iedere zelfstandige (zowel in hoofd- als bijberoep) kan een betalingsuitstel vragen voor de sociale bijdragen van het eerste en het tweede kwartaal van 2020. Deze aanvraag moet voor 15 juni 2020 worden ingediend.

Alle zelfstandigen in hoofdberoep (éénmanszaken, werkende vennoten, bedrijfsleiders) en meewerkende echtgenoten die hun activiteiten moeten onderbreken, kunnen genieten van een overbruggingsrecht.

Daarnaast kunnen zelfstandigen hun sociale bijdragen laten verminderen naar de wettelijke drempels wanneer zij een verlaging van hun inkomen ondervinden.

Ten slotte kunnen zelfstandigen die zich tijdelijk in moeilijke financiële omstandigheden bevinden, een vrijstelling van sociale bijdragen aanvragen voor het eerste en het tweede kwartaal  van 2020.

Meer informatie vindt u op de website van het sociaal verzekeringsfonds XERIUS.

3. Vlaamse maatregelen

Om zelfstandigen en ondernemingen te ondersteunen en om te voorkomen dat ze in zware financiële problemen komen ingevolge de coronacrisis, neemt de Vlaamse overheid ook nog een aantal maatregelen.

3.1 Corona hinderpremie

Het Vlaams Agentschap voor Innoveren & Ondernemen voorziet een premie voor ondernemers en zelfstandigen die verplicht hun zaak moeten sluiten omwille van de coronamaatregelen. De ondernemers die geconfronteerd worden met een volledige sluiting kunnen een premie aanvragen van 4.000,- EUR. Indien door extra federale maatregelen de sluitingsperiode na 5 april 2020 wordt verlengd, zal de onderneming voor elke bijkomende sluitingsdag een bijkomende premie ontvangen van 160,- EUR per dag.

Meer informatie hieromtrent vindt u op de website van het Vlaams Agentschap voor Innoveren & Ondernemen.

4. Arbeidsongeschiktheid?

Wanneer een werknemer als gevolg van het coronavirus ziek wordt en daardoor verhinderd wordt te werken is de onmogelijkheid om te werken te wijten aan arbeidsongeschiktheid van de werknemer en zijn de gewone regels in dat kader van toepassing. Zo zal de arbeidsongeschikte werknemer in principe gedurende een bepaalde periode recht hebben op gewaarborgd loon ten laste van zijn werkgever.

Het RIZIV voerde omwille van de vrijheidsbeperkende maatregelen van de federale overheid enkele tijdelijke richtlijnen uit die gevolgd moeten worden tot en met 5 april 2020. Zo heeft het RIZIV een nieuw tijdelijk model opgesteld van getuigschrift van arbeidsongeschiktheid. Het nieuwe model zal enkel worden gebruikt door de arts bij een telefonisch consult wegens een vermoeden van besmetting met COVID-19. De arts zal dit getuigschrift per post of per e-mail bezorgen aan de werknemer waarbij de werknemer het zal forwarden naar zijn ziekenfonds.

Meer informatie vindt u op de website van het RIZIV.

Zelfstandigen die langer dan 8 dagen arbeidsongeschikt worden, hebben recht op een uitkering van het ziekenfonds vanaf de eerste dag arbeidsongeschiktheid.

5. Andere nuttige links: